De Instellingstoets Kwaliteitszorg (ITK) is een periodieke, externe en onafhankelijke beoordeling van de interne kwaliteitszorg van een instelling. Interne kwaliteitszorg omvat zowel de kwaliteitscultuur als het interne systeem van kwaliteitszorg van een instelling. Bij deze toets wordt vastgesteld dat het interne kwaliteitszorgsysteem in samenhang met de kwaliteitscultuur verzekert dat de eigen visie op goed onderwijs wordt gerealiseerd.
In het najaar van 2023 is de NVAO gestart met de derde beoordelingsronde voor de ITK. De eerste ronde liep van 2011 tot en met 2016 en de tweede ronde van 2017 tot en met 2021.
Vanwege de (recente) ontwikkelingen in het hoger onderwijs rondom Instellingsaccreditatie heeft de NVAO, in overleg met het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), besloten om te starten met een nieuwe ITK-ronde. Stilstaan is namelijk geen optie! Binnen ITK 3.0 heeft er een accentverschuiving in de instellingstoets plaatsgevonden. In de komende ronde ligt de nadruk op de opleidingskwaliteit. De volgende vraag staat centraal: Hoe werkt de instelling en elk niveau daarbinnen cyclisch, duurzaam en gezamenlijk aan de borging, verbetering en ontwikkeling van haar onderwijs?
Het panel onderzoekt of de kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur de realisatie van de visie op goed onderwijs verzekeren en hoe de instelling duurzaam aan borging, ontwikkeling en verbetering werkt. Daarbij staan de volgende vier samenhangende vragen centraal die verbonden zijn aan de standaarden van het beoordelingskader:
De NVAO erkent dat de accentverschuiving naar opleidingskwaliteit een andere focus in de voorbereidingen vergt. Dat kan binnen de standaarden van het bestaande kader (zie bestanden), die zijn namelijk niet veranderd. De ITK vertrekt vanuit de eigen ambities, visies en keuzes van de instelling, maar vraagt de instelling te reflecteren op het realiseren van die ambities.
Net als in de voorgaande rondes maken twee locatiebezoeken onderdeel uit van de procedure. Tijdens het eerste bezoek onderzoekt het panel de kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur binnen vier opleidingen. In het tweede bezoek richt het panel zich op het personeelsbeleid, de toetsing, studentenvoorzieningen en risicosignalering binnen de instelling.
De organisatie en het goed afronden van een ITK-procedure is arbeidsintensief en duurt gemiddeld anderhalf jaar. Een uitgebreide weergave van het gehele proces is te vinden onder 'stappenplan'.
In 2024 bedraagt het tarief voor de instellingstoets kwaliteitszorg (voor erkende instellingen) 41.000 euro. Voor kleine (erkende) instellingen met minder dan vier opleidingen bedraagt het tarief 20.500 euro.
Bij afwijkende procedures gelden andere tarieven. De kosten voor buitenlandse bezoeken, het inzetten van externe deskundigen of aanvullende eisen worden aanvullend gefactureerd. Er geldt een resttarief indien de aanvraag voor een nieuwe instellingstoets kwaliteitszorg wordt ingetrokken.
In geval van voorwaarden factureert de NVAO de kosten voor de inzet en werkzaamheden van het panel en de secretaris. Die kosten zijn afhankelijk van de wijze waarop de voorwaardentoets is uitgevoerd.
Er geldt een resttarief indien de aanvraag voor een ITK wordt ingetrokken, in 2024:
Voor de beoordeling van een bijzonder kenmerk is het niet van belang of een instelling beschikt over een positieve ITK of niet. Het panel hanteert de criteria en richtlijnen die gelden voor het specifieke bijzondere kenmerk dat de opleiding wil aanvragen.
De constanten zijn:
De accreditatietermijn voor een instellingstoets kwaliteitszorg duurt maximaal zes jaar. De NVAO kan besluiten tot het verlenen van een positief besluit "onder voorwaarden" van maximaal twee jaar.
De beoordeling door het panel vertrekt vanuit de eigen visie en keuzes van de instelling en doet daarmee recht aan de autonomie van de instelling. Daarbij stelt het panel zich de vraag of er voldoende draagvlak is bij docenten, studenten en het maatschappelijk veld. Vervolgens gaat zij na of de visie is vertaald naar passend onderwijsbeleid, dat effectief wordt uitgevoerd en waarvan de resultaten systematisch worden gemonitord. Voor het panel moet zichtbaar zijn hoe reflectie op die evaluatieresultaten en opvolging van ontwikkelingen in de maatschappelijke context resulteren in verbeteringen, bijstellingen en ontwikkeling. De instelling levert transparante informatie voor studenten, werkgevers en andere maatschappelijke actoren met betrekking tot de kwaliteit van opleidingen.
De belangrijkste wijzigingen zijn:
De NVAO benadert de panelleden. Het panel bestaat uit maximaal vijf leden, inclusief ten minste één student-panellid. Zij zijn gezaghebbend op bestuurlijk niveau of binnen de ontwikkeling van het hoger onderwijs, auditdeskundig of vertegenwoordigen het maatschappelijk veld.
Het panel beschikt gezamenlijk over onderstaande expertises:
Een voorstel voor de beoogde panelsamenstelling wordt aan de instelling voorgelegd.
De door het bestuur getekende aanvraagbrief dient een jaar voorafgaand aan de vervaldatum van de Instellingstoets Kwaliteitszorg te worden ingediend. Deze kan gericht worden aan de directeur NVAO Nederland via het onderstaande aanvraagformulier.
Sinds 1 april 2024 hanteert de NVAO een nieuw accreditatiekader voor het Nederlandse hoger onderwijs, en op dezelfde datum zijn de bijbehorende Uitvoeringsregels in werking getreden. Deze Uitvoeringsregels worden jaarlijks op 1 september geactualiseerd. In de afgelopen periode heeft de NVAO de voorgenomen wijzigingen besproken met vertegenwoordigers van evaluatiebureaus, secretarissen, onderwijsinstellingen en studentenbonden. De wijzigingen omvatten diverse tekstuele verbeteringen en procedurele aanpassingen. Enkele belangrijke inhoudelijke wijzigingen zijn:
Lees meer
Sinds 1 april jl. hanteert NVAO Nederland het nieuwe accreditatiekader. Dit bevat de standaarden en beslisregels voor de beoordeling en accreditatie van nieuwe en bestaande opleidingen in het hoger onderwijs, de instellingstoets kwaliteitszorg en de verzwaarde toets nieuwe opleiding.
Lees meer Met ingang van 1 april 2024 gaat de NVAO het nieuwe accreditatiekader (kader) hanteren. Dit kader bevat de standaarden en beslisregels voor de beoordeling en accreditatie van nieuwe en bestaande opleidingen in het hoger onderwijs, de instellingstoets kwaliteitszorg (ITK) en de verzwaarde toets nieuwe opleiding. Die laatste beoordeling maakt deel uit van de procedure waarmee organisaties erkenning kunnen aanvragen als rechtspersoon voor hoger onderwijs. Het kader bevat ook de criteria voor het bijzonder kenmerk kleinschalig en intensief onderwijs en de regels voor de indeling van opleidingen in het visitatierooster.
Lees meer
Op 21 december 2023 heeft de vaste commissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van de Tweede Kamer geen nadere vragen gesteld over de aanpassing van het accreditatiekader en is het voorstel voor kennisgeving aangenomen. Daarmee is een belangrijke stap gezet om het aangepaste kader in werking te laten treden. De volgende stap is publicatie in de Staatscourant en dat wordt verwacht eind januari – begin februari. Uitgaande van dat tijdstip van publicatie gaat het kader per 1 april 2024 in. Dat geeft tijd aan alle partijen om het aangepaste kader door te nemen en aan de NVAO om goede communicatie en voorlichting te verzorgen. Hiervoor organiseert de NVAO in ieder geval een online bijeenkomst waarin aandacht zal zijn voor de aanpassingen en voor de overgangsregelingen. Het huidige accreditatiekader blijft van kracht tot het nieuwe kader in werking gaat.
Lees meer
Op 1 september 2023 heeft NVAO Nederland zowel een uitbreiding van de onafhankelijkheidsverklaring voor panelleden als een nieuwe onafhankelijkheidsverklaring voor instellingen ingevoerd. Vanaf 1 januari 2024 wordt de overgangsperiode beëindigd. Vanaf dat moment worden alleen aanvragen geaccepteerd waarin ook de getekende onafhankelijkheidsverklaring van de instelling is opgenomen.
Lees meer
Op 9 november jl. heeft de NVAO een bericht gestuurd over uitstel van de invoering van het nieuwe accreditatiekader. In dat bericht meldde de NVAO dat het voorstel voor het nieuwe accreditatiekader op 14 december aanstaande zou worden behandeld in de commissievergadering Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). De NVAO zou rond 15 december een bericht uitsturen over de uitkomst van deze procedure.
Lees meer
De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatieorganisatie (NVAO) heeft in het najaar van 2023 een aanpassing van het Nederlandse accreditatiekader opgesteld en ter goedkeuring voorgelegd aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) met als doelstelling om per 1 januari 2024 een nieuw accreditatiekader in te voeren. Deze datum wordt echter niet gehaald.
Lees meer
De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) is een kwaliteitszorgorganisatie die op deskundige en onafhankelijke wijze de kwaliteit van het hoger onderwijs in Nederland en Vlaanderen borgt en die de kwaliteitscultuur binnen de hogeronderwijsinstellingen in Nederland en Vlaanderen bevordert. Voor de derde ronde van de Instellingstoets Kwaliteitszorg (ITK) is NVAO Nederland op zoek naar panelleden voor visitatiepanels.
Lees meer
NVAO Nederland heeft de vergoeding voor panelleden en secretarissen, die door de NVAO worden ingezet bij procedures, verhoogd. De gewijzigde vergoeding geldt met terugwerkende kracht per 1 januari 2023 voor nieuw ingediende procedures.
Lees meer
Op donderdag 9 september jl. ontving Jan Hol, namens het College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Ede (CHE), het certificaat voor de Instellingstoets Kwaliteitszorg uit handen van NVAO-bestuurder Anneke Luijten-Lub. Hiermee werd de CHE beloond met een positief resultaat voor de onderwijskwaliteit in Dordrecht en Ede.
Lees meer
Op woensdag 13 november 2019 ontving Joep Houterman namens het College van Bestuur van Fontys Hogescholen (Fontys) het certificaat voor de Instellingstoets Kwaliteitszorg uit handen van NVAO-voorzitter dr. Anne Flierman. Fontys heeft ook de tweede ronde van de Instellingstoets Kwaliteitszorg doorlopen en met een positief resultaat afgerond.
Lees meer
Op dinsdag 15 oktober 2019 ontving het College van Bestuur van Hogeschool Rotterdam (HR) het certificaat voor de instellingstoets kwaliteitszorg uit handen van NVAO-voorzitter dr. Anne Flierman. De HR heeft de tweede ronde van de instellingstoets kwaliteitszorg doorlopen en met een positief resultaat afgerond.
Lees meer
Op woensdag 10 juli 2019 ontving het College van Bestuur van Hogeschool Utrecht (HU) het certificaat voor de instellingstoets kwaliteitszorg uit handen van NVAO-voorzitter dr. Anne Flierman. De HU heeft de tweede ronde van de instellingstoets kwaliteitszorg doorlopen en met een positief resultaat afgerond.
Lees meer
Op woensdag 5 juni 2019 ontving het College van Bestuur van HZ University of Applied Sciences (HZ), het certificaat voor de instellingstoets kwaliteitszorg uit handen van NVAO-voorzitter dr. Anne Flierman. De HZ is de tiende Nederlandse instelling die de tweede ronde van de instellingstoets kwaliteitszorg heeft doorlopen en met een positief resultaat heeft afgerond.
Lees meer
Op maandag 20 mei 2019 ontving het College van Bestuur van Tilburg University het certificaat voor de instellingstoets kwaliteitszorg uit handen van NVAO-voorzitter dr. Anne Flierman. Tilburg University is de negende Nederlandse instelling die de tweede ronde van de instellingstoets kwaliteitszorg heeft doorlopen.
Lees meer
Op woensdag 13 maart 2019 ontving het College van Bestuur van de Universiteit Maastricht, het certificaat voor de instellingstoets kwaliteitszorg uit handen van NVAO-voorzitter dr. Anne Flierman. De Universiteit Maastricht is de achtste Nederlandse instelling die de tweede ronde van de instellingstoets kwaliteitszorg heeft doorlopen en met een positief resultaat heeft afgerond.
Lees meer
Het Kader 2018 wordt op 1 februari 2019 van kracht.
Lees meer
Op woensdag 20 juni 2018 ontving prof.dr.ir. Louise O. Fresco, voorzitter van het Raad van Bestuur van de Universiteit Wageningen, een positief besluit voor de instellingstoets kwaliteitszorg uit handen van panelvoorzitter prof. dr. Frank van der Duyn Schouten, in naam van de NVAO.
Lees meer
Op woensdag 11 april 2018 ontving prof. dr. Anton Pijpers, voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Utrecht, een positief besluit voor de instellingstoets kwaliteitszorg uit handen van NVAO-voorzitter dr. Anne Flierman. De Universiteit Utrecht is de derde Nederlandse universiteit die de tweede ronde van deze kwaliteits-beoordeling op instellingsniveau heeft doorlopen en direct succesvol heeft afgerond.
Lees meer
Op woensdag 7 maart 2018 ontving Henk Pijlman, voorzitter van het College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen, uit handen van NVAO-voorzitter Anne Flierman een positief besluit voor de instellingstoets kwaliteitszorg. De Hanzehogeschool is de eerste Nederlandse hogeschool die de tweede ronde van deze kwaliteitsbeoordeling op instellingsniveau heeft doorlopen en succesvol heeft afgerond.
Lees meerHet is mogelijk om bezwaar/beroep in te dienen tegen een besluit van de NVAO. Enkel belanghebbenden kunnen dit proces starten.
