Het ENQA-panel, dat in maart 2022 op bezoek was, oordeelt dat de NVAO volledig in lijn is met de Standards and Guidelines for Quality Assurance in the European Higher Education Area, dé Europese standaarden voor kwaliteitszorg. Hierdoor toont de NVAO haar inzet tot de Europese afspraken in het kader van de Bolognaverklaring en wordt het proces om het ENQA-lidmaatschap en registratie in EQAR te vernieuwen verdergezet. Het volledige proces zal doorlopen zijn tegen het einde van 2022. De NVAO ziet in dit positieve oordeel van het reviewpanel de bevestiging van haar kwaliteit en een aanmoediging om op de ingeslagen weg van kwaliteitsverbetering verder te gaan.
Omdat de NVAO eerder al vier succesvolle ENQA-reviews onderging, heeft de binationale organisatie nu gekozen voor een targeted review. Het doel van deze gerichte beoordeling is om de focus te leggen op de aanbevelingen en opmerkingen uit de laatste volledige review. In de targeted review beoordeelt het ENQA-panel ook de substantiële wijzigingen die plaatsvonden in het kwaliteitszorgstelsel, zoals bijvoorbeeld de instellingsreview in Vlaanderen. Daarnaast schenkt het panel aandacht aan een enhancement area, een onderdeel binnen de organisatie waarin de organisatie zelf zich verder wil ontwikkelen. Voor de NVAO is dat het systeem voor interne kwaliteitszorg. Op basis van interne gesprekken met medewerkers, aangevuld met verzamelde informatie van de externe stakeholders kwam een zelfevaluatierapport tot stand. Dit diende als informatiebasis voor het ENQA-panel. Dit rapport beschrijft NVAO’s uitdagingen van de afgelopen jaren, hoe de aanbevelingen van de laatste ENQA-review in 2017 werden opgevolgd en waar nog verbetering mogelijk is.
Het beoordelingsrapport laat goed zien dat het Nederlandse kwaliteitszorgstelsel toe is aan een volgende stap. Het panel is tevreden met de invoering van een pilot omtrent instellingsaccreditatie maar stelt dat in Nederland verdere stappen kunnen worden gezet, gelet op het goed functionerende systeem van interne en externe kwaliteitszorg. De NVAO is voorstander van de invoering van instellingsaccreditatie om op die manier te voorzien in de behoefte aan meer vertrouwen en zelfbeschikking van instellingen. Daarnaast meent de NVAO dat instellingsaccreditatie de betrokkenheid van medewerkers en studenten bij het algehele proces kan versterken en daarmee de verantwoordelijkheid voor kwaliteitsverbetering van onderwijs op de juiste plek legt. De interne kwaliteitsborging is volgens het panel goed ontwikkeld binnen de afdeling Nederland en de afgelopen jaren positief verder verbeterd. Er is veel interne en externe afstemming en kalibratie. Dit heeft een aantoonbaar positieve invloed op het beleid en de uitvoering.
Het panel beveelt de afdeling Nederland aan de positie ten opzichte van thematische analyses te heroverwegen. Volgens het panel kan de Nederlandse afdeling met haar autoriteit en kennis een meer actieve bijdrage leveren aan het onderwijsbeleid in Nederland. Thematische analyses kunnen het debat in het hoger onderwijs beïnvloeden. De afdeling herkent zich hierin en gaat met de instellingen en het Ministerie bespreken hoe dit in het Nederlandse kwaliteitszorgstelsel een goede plek kan krijgen. In de uitwerking gaat de afdeling Nederland de bestaande samenwerking met de Inspectie van het Onderwijs en de Commissie Doelmatigheid Hoger Onderwijs verder benutten.
Tijdens de gesprekken met de Vlaamse afdeling stond het panel vooral stil bij de verdere invoering en uitrol van het nieuwe Vlaamse kwaliteitszorgsysteem sinds 2019. Het panel is erg tevreden over de responsiviteit van de Vlaamse afdeling, de korte lijnen met de hogeronderwijsinstellingen en de betrokkenheid van alle stakeholders. Voorts complimenteert het panel het Vlaamse team met de eerste systeembrede analyse. Systeembrede analyses geven inzicht in de stand van zaken rond een bepaald aspect of aspecten van onderwijsbeleid en stellen die informatie beschikbaar voor de hogeronderwijsgemeenschap, voor externe stakeholders zoals het werkveld, en bij uitbreiding voor de brede samenleving. De betrokkenheid van verschillende stakeholders hierin spreekt het panel erg aan. De overzichtsrapportages geven volgens het panel goed inzicht in de beoordelingsactiviteiten van de Vlaamse afdeling. De instellingsreview mag ook op veel interesse van het ENQA-panel rekenen. Deze aanpak van autonomie en verantwoordelijkheid voor de instellingen oogst veel lof van de experten en werd bovendien bevestigd door de Vlaamse universiteiten en hogescholen. In het licht van deze positieve ervaringen, moedigt het panel de NVAO aan om deze goede praktijken ook in Nederland zichtbaar te maken en mee te nemen in de huidige discussies over het Nederlandse kwaliteitszorgstel. Het panel formuleerde geen aanbevelingen voor de Vlaamse afdeling.
Lidmaatschap van ENQA vereist dat alle aangesloten kwaliteitszorgorganisaties ten minste om de vijf jaar een externe beoordeling ondergaan om te bevestigen dat ze werken in overeenstemming met de Europese standaarden. Om die overeenstemming aan te tonen, worden kwaliteitszorgorganisaties gepubliceerd op de European Quality Assurance Register (EQAR). EQAR is het officiële instrument ingesteld door de ministers van onderwijs van de European Higher Education Area (EHEA). Deze externe toetsing is een voorwaarde voor het hernieuwen van de registratie.